Powstanie Związku Sybiraków
W okresie dwudziestolecia międzywojennego zaczeli się jednoczyć. Sami przyczynili się do odzyskania niepodległości, mogli więc bez przeszkód grupować się organizacyjnie. Głównie w zrzeszeniach weteranów bo faktycznie nimi byli.
W roku 1921 powtał Niezależny Związek Akademicki - Związek Sybiraków skupiający młodych ludzi urodzonych na syberii i istniał do 1927 roku.
W Katowicach żołnierze 5 dywizji syberyjskiej utowrzyli w roku 1926 Zrzeszenie Sybiraków.
W styczniu 1928 roku w gmachu Cytadeli Warszawskiej Sybiracy odbyli zebranie organizacyjne. Postanowiono zwołać I Zjazd Sybiraków w czerwcu tegoż roku.
W dniach 29 i 30 czerwca w obecności Prezydenta Rzeczpospolitej Polskiej profesora Ignacego Mościckiego, podjęto szereg uchwał, a na honorowych członków Związku wybrano jednogłośnie Józefa Piłsudskiego oraz etnologa i pisarza syberyjskiego Wacława Sieroszowskiego.
W tym miejscu warto dodać, iż Marszałek został członkiem Związku nie tylko ze względów politycznych czy emocjonalnych. W latach 1888-1892 sam był zesłańcem.
W roku 1935 Związek miał dziesięć okręgów a mianowicie w:
- Katowicach
- Warszawski
- Białystocki
- Wileński
- Wołyński
- Lwowski
- Lubelski
- Pomorski
- Śląski
a także 3 koła w Drohobyczu, Chrzanowie i Lidzie.
Reaktywowanie Związku Sybiraków
Dwie daty są szczególnie ważne z punktu widzenia historii tj. 1 września i 17 września 1939 roku. Najpierw uderzył agresor niemiecki, aby 17 września ostateczny cios w plecy budzącej się Państwowości Polskiej zadały oddziały Armii Czerwonej.
W Planach agresorów nie było oczywiście miejsca dla Związku a dziesiątki tysięcy jego członków zostało straconych bądź skazanych na zsyłki wgłąb Rosji.
Od roku 1939 do roku 1988 Związek został zawieszony.
Inicjatorką odrodzenia tradycji Związku Sybiraków była Irena Głowacka z domu Dolińska. To ona i 21 Założycieli doprowadzili do reaktywowania Związku.
W czerwcu 1988 roku Krystyna Piotrowska-Zniosko, Teresa Tomaczyszyn-Wiśniewska złożyły wniosek o rejestrację do Prezydenta Miasta Stołecznego Warszawy. A 17 grudnia 1988 roku Związek został zarejestrowany.
Inicjatorami zorganizowania w Zielonej Górze Związku Sybiraków byli Bogusław i Leonarda Bajowie, Helena Mróz, Jan K. Stawiarski i Wiesław Stawiarki.
Grupa Inicjatywna nawiązała kontakt z Zarządem Głównym, który w dniu 31 marca 1989 roku podjął uchwałę o powstaniu oddziału Związku Sybiraków w Zielonej Górze.
I Walne Zgromadzenie delegatów odbyło się 7 kwietnia 1989 roku w auli Wyższej Szkoły Inżynierskiej.
Na Prezesa został wybrany Bogusław Baj.
29 maja 1989 roku w Świebodzinie w auli Technikum Mechanicznego powstało Koło nr 3 Związku Sybiraków.
W skład pierwszego Zarządu Koła weszły następujące osoby:
Przewodniczący |
|
Tadeusz Wiśniewski |
Vice Przewodniczący |
|
Wanda Wierzchowska |
Sekretarz |
|
Stanisława Chęcińska |
Skarbnik |
|
Izabela Januszkiewicz |
Członek |
|
Bronisław Kłobuszyński |
Członek |
|
Ignacy Zgirski |
Członek |
|
Irena Pitak |
|